Nie są architektami ani artystami. Tworzą bez ograniczeń kulturowych, bez granic. Wypełniają najbliższy pejzaż tym, co mają w głowie. Tworzą własne magiczne ogrody, nadbudowując je fantastyczną architekturą, która świetnie komponuje się z otoczeniem (przyrodą, już istniejącymi budynkami). Niektórzy pokrywają domy rozbitymi talerzami, inni budują różnego rodzaju architektoniczne światy, pełne rzeźb i symbolicznych znaczeń.
Jak pokazują analizy poszczególnych biografii, takich osobowości jak Listonosz Chevala czy Pierre Avezard, ich wytwory powstają latami, tworząc coraz bardziej skomplikowany system czy rozbudowaną kompozycję przestrzenną, swoisty ogród wyobraźni, imaginarium niczym nie skrępowanej energii twórczej. Trzeba pamiętać, że większość z nich niem ma wykształcenia artystycznego.
Od wielu lat Pavel Konečny tropi, dokumentuje i pokazuje takich ludzi i ich dzieła w Czechach, na Słowacji, we Włoszech czy Chorwacji. W Europie na ten rodzaj twórczości mówi się Arts des Habitants-Paysagistes, Art Visonnaire lub Outsiders Art. W najbliższą sobotę 9 października 2021 o godz. 18 w Kinie za Rogiem w Płocku będzie mogli zobaczyć filmy i wideo-dokumentacje, zrealizowane przez czeskiego kolekcjonera Pavla Konečnego. Wstęp wolny.
Zapraszamy na pokaz z komentarzem badacza. Oto lista 13 filmów, wideo-dokumentacji i notacji:
- Od Insity do Art Brut (2017, 7 min., język słowacki)
Relacja ze Spiskiej Galerii Artystów GUS przedstawiające wystawę kolekcji Pavla Konečnego, nakręconaprzez Maję Vašičovą na zlecenie Lucie Benickej, dyrektorki Galerii GUS (Galéria umelcov Spiša) v Spišskej Novej Vsi. - Ściana Moschini (2020, 5 min., napisy w języku angielskim)
Dokumentacja Pavla Konečnego prezentująca zespół kamienno-ceramiczny z dominującym motywem ludzkich głów autorstwa Pietro Moschiniego (1923 – 2011) – twórcy samorodnego twórcy z włoskiej Toskanii (Lazio). Ściana jest ikonicznym obiektem stworzonym przez autora na małym dziedzińcu jego domu. Główną inspiracją dla Moschiniego była etruska tradycja tego miejsca. - Banana Man (2018, 4 min., napisy w języku angielskim)
Pavel Konečný prezentuje prace Bartolomeo Mereu (1935 – 2020) – cukiernika i lodziarza z Sardynii, który mieszkał w rybackiej wiosce Cala Gonone niedaleko Dorgali. Film pokazuje podwórko, gdzie – po przejściu na emeryturę – Mereu zaczął tworzyć swoje swoje rzeźby. - Świat z recyklingu stworzony przez Angelo Stagnaro (2020, 6 min., napisy w języku angielskim)
Wideo pokazuje twórczość Angelo Stagnaro (1940 – 2018) w wiosce Casarza Ligure, który tworzył wspaniałe obiekty ze spawanego żelaznego złomu, postacie bogów i znanych osobistości. - Fantastyczny ogród / Fiorenzo Pilia (2014, 10 min., bez komentarzy i napisów)
Wideo, zmontowane z fotografii Pavla Konečnego – dokumentacji projektu rolnika Fiorenzy Pilii (1933) z San Sperate na Sardynii, który rozpoczął – jak sam mówi – „boską interwencję” w 1993 roku realizując swoje marzenie o fantastycznym ogrodzie zamieszkałym przez wielkie posągi, stanowiące celebracje życia ludzkiego, a zwłaszcza figury matki-rodzicielki. - Bonaria Manca (4 min., język włoski bez napisów)
Wideo nieznanego autora z Włoch (pobrane z Internetu) o sardyńskiej malarce Bonaria Manca (1925 – 2020), która mieszkała w środkowych Włoszech w Toskanii. Pozostał po niej dom ze ścianami i sufitami pokrytymi jej obrazami, pełnymi poezji i mitów, przez które przechodziła śpiewając swoje wiersze. . - Sny w ogrodzie Eden (2019, 2 min.)
Film Pavla Konečnego o ogrodzie Chorwata Emila Milana Grgurića (1919-1997) z miejscowości Kukljica na chorwackiej wyspie Ugljan (Dalmacja). Na niegościnnym skalistym wybrzeżu przez ponad trzydzieści lat tworzył swój niezwykły ogród z betonowymi posągami bogów, postaci historycznych, a także z kamienną willą Katarina – nazwaną tak na cześć jego ukochanej matki. Ogród rozpościera się na przestrzeni ok. 1400 m. kw, tuż nad zatoką. Z drogi widać przede wszystkim kilkumetrowe betonowe rzeźby. Posągi stoją wśród starannie utrzymanej śródziemnomorskiej roślinności, drzew i krzewów. - Safari w Biskupicach (2019, 8 min. napisy w języku angielskim)
„Normalni” ludzie uprawiają w ogrodzie warzywa, kwiaty, drzewa owoce. Františka Blechova (1911-2001) uprawiała sztukę. Przez kilkadziesiąt lat zaludniała swój ogród betonowymi rzeźbami ( muzyków, tancerek, postaci z bajek, egzotycznych zwierząt). Potem malowała je intensywnymi kolorami. Tak, w małej, licząca 300 mieszkańców, wiosce w powiecie Třebíč na czeskiej Wysoczyźnie, powstało… betonowe Safari. W 2019 roku Pavel Konečný nakręcił tam film. - Królowa wody i wrak statku (2017, 3 min., bez komentarza)
Filmowy spacer po dużym obrazie samorodnego malarza Václava Beránka (1915-1982) z Jihlavy, nakręconym w 2017 roku przez Pavla Konečnego. - Marie Janků – maluję kiedy mogę (2020, 6 min., napisy w języku angielskim)
Wideoportet malarki Marie Janků (1891 -1975) z Vitějevs na Morawach, która zaczęła tworzyć dopiero na emeryturze. Stworzyła około 600 dzieł, które należą do najlepszych przykładów twórczości samorodnej i spontanicznej w Czechach. - Kolorowy świat Aladára Gabriš (2021, 4 min., bez komentarza)
Pavel Konečny pokazuje rodzinny dom Aladára Gabrišy – romskiego, samorodnego twórcy ze słowackiej wioski Hranovnica. Dziesięć lat temu Gabrišy zaczął go dekorować i wypełniać kolorowymi elementami architektonicznymi inspirowanymi chińską i orientalną kulturą. - Świat Martina Sabaka, reż. Lubor Patsch (1988, 10 min., komentarz w języku słowackim)
Film został nakręcony przez znakomitego słowackiego filmowca-amatora już w 1998 roku. Choć techniczna jakość nagrania nie jest dobra, to liczą się walory dokumentalne i montażowe oraz treść, która zachwyci i zaskoczy każdego, kto interesuje się art brut. W ciągu trzydziestu lat samorodny twórca Martin Sabaka (1925 – 2016) stworzył w swojej rodzinnej wsi Wychodna na Słowacji wyjątkowe otoczenie pełne obiektów architektonicznych i rzeźbiarskich wykonanych z materiałów znalezionych na wysypisku. W ogrodzie przed jego domem wyrosła kolorowa galeria kultowych obiektów. Z wykształcenia był szewcem, później pracował na kolei. - Stacja Świat – Martin Sabaka (2021, 10 min., bez komentarza)
Wideoprezentacja nakręcony w celu wsparcia akcji mającej na celu uratowanie niezwykłego dzieła architektoniczno-rzeźbiarskiego Martina Sabaki. W materiale wykorzystane zostały zdjęcia słowackiego fotografa Alana Hyžy, który dokumentował pracę spontanicznego twórcy, a także przekazywał informacje o aktualnym stanie obiektów Sabaki.
9.10.2021 | g. 18 – Světy outsiderů / Światy outsideru – przegląd wideo-dokumentacji, krótkich filmów zrealizowanych przez Pavla Konečnego z jego osobistym komentarzem w Kinie za Rogiem w Płocku
WSTĘP WOLNY
Pokaz towarzyszy wystawie „K2: Konečný-Kwasiborski”- wystawa czeskiego i polskiego art brut z 2 kolekcji / výstava českého a polského art brut ze 2 sbírek, której wernisaż zaplanowany jest na 8 października 2021 w Domu Darmstadt.