Pamiętacie „Ściganego” A. Davisa z 1993 rok? Młodsze o 30 lat „Dotknięcie nocy” Stanisława Barei opiera się na podobnym pomyśle. I mimo, że Jerzy Kozakiewicz to nie Harrison Ford, a Wiesław Gołas nie jest Tommym Lee Jones’em to film trzyma poziom i napięcie. Dodatkowym atutem są zdjęcia Płocka z epoki Władysława Gomułki i Józefa Cyrankiewicza.
Zapraszamy na kolejną odsłonę Filmowego Płocka. Tym razem w Kinie za Rogiem pokażemy drugi chronologicznie, po komedii „Mąż swojej żony”, film Stanisława Barei – otoczonego dziś kultem autora „Misia” i „Bruneta wieczorową porą”, mistrza satyry i wytrwałego tropiciela PRL-owskich absurdów.
Pokaz odbędzie się 26 października 2019 o godz. 19 w Kinie za Rogiem w Płocku. Bezpłatne zaproszenia są dostępne w kasie kina od 11 października.
„Dotknięcie nocy” uważane jest za pierwszy ekranowy „kryminał” w peerelu, jedyny, nie licząc serialu „Kapitan Sowa na tropie”, w dorobku tego reżysera.
Kanwą kinowego debiutu Stanisława Barei były wypadki autentyczne. W drugiej połowie lat pięćdziesiątych na szosie pod Pleszewem na jadący z banku samochód napadli nieznani sprawcy. Nie tylko ograbili konwój, ale zabili jeszcze cztery osoby – dwie kasjerki, strażnika i kierowcę. W utworze Barei jest podobnie. Reżyser opowiada całą historię z punktu widzenia przestępcy. Widz zatem od początku wie, kto jest czarnym charakterem.
Zdjęcia z filmu na portalu: FOTOTEKA.FN.ORG.PL
Fabuła
Roman Jacenko pracuje jako fotograf w małym, prowincjonalnym miasteczku. Ma dość mieszkania na obskurnym poddaszu i zamierza szybko – co musi być niezgodne z prawem – poprawić swój los. Zakochana w Jacence kasjerka bankowa Beata (Hanna Zembrzuska) informuje go o terminie i wysokości kolejnej wypłaty. W dniu, kiedy konwój z pieniędzmi jedzie do banku fotograf, udając rannego (zabandażowana głowa), zatrzymuje go. Dochodzi do wymiany strzałów, padają zabici, ciężko ranna zostaje także zakochana w nim kasjerka Beata, która przez przypadek znajdowała się w samochodzie. Jacenko ukrywa łup w ruinach domu i na wysypisku śmieci. Do akcji wkracza bowiem przebiegły kapitan Prokosz (Wiesław Gołas) z miejscowego komisariatu milicji. Jacenko stara się skierować podejrzenie na konwojenta, lecz wpada w pułapkę, kiedy usiłuje odnaleźć teczkę ze zrabowanymi pieniędzmi.
Grzech pierworodny
Początkowo rolę Jacenki miał zagrać – rozsławiony rolą Bazylego w „Niewinnych czarodziejach” -Tadeusz Łomnicki. Jednak ze względu na wcześniejsze zobowiązania odmówił. Dla Kozakiewicza był to los wygrany na loterii, pierwsza pierwszoplanowa rola. Wcześniej grał jedynie epizody; w „Końcu nocy” i w „Krzyżakach”. Według krytyków był najsłabszym ogniwem produkcji. „Obsadzenie Jerzego Kozakiewicza w roli bandyty Jacenki uważam za grzech pierworodny filmu” – pisał w Przeglądzie Kulturalnym” (nr 3/1962) Jerzy Płażewski. Wysoko oceniono za to Elżbietę Kępińską i Wiesława Gołasa, dla którego rola kapitana Prokosza była wprawką do tytułowej roli w pierwszym serialu kryminalnym „Kapitan Sowa na tropie” (1965), również w reż. Stanisława Barei.
Płock w filmie
To jeden z tych filmów, przy którym twórcy zrobili porządną kwerendę w naszym mieście, chcąc pokazać jak najwięcej Płocka w filmie. Są: Wzgórze Tumskie (Skarpa) na wysokości Mariawitów, Stary Rynek, Mostówka, Wisła na wysokości Płockiego Towarzystwa Wioślarskiego (widać most im. Legionów Piłsudskiego), okolice Sobótki, ulica Rybaki.
Dotknięcie nocy | film fabularny, realizacja: od maja 1961, premiera: 11 stycznia 1962 | Reżyseria: Stanisław Bareja, Aleksander Ścibor-Rylski (II reżyser) | Scenariusz: Aleksander Ścibor-Rylski | Zdjęcia: Jan Janczewski | Muzyka: Adam Walaciński | Produkcja: ZF Rytm
Obsada :
Jerzy Kozakiewicz -fotograf Roman Jacenko, sprawca napadu na konwój
Elżbieta Kępińska – Agnieszka
Hanna Zembrzuska – Beata, pracownica banku, dziewczyna Jacenki
Wiesław Gołas – kapitan Prokosz
Wanda Łuczycka – Janka, kasjerka z kombinatu
Kazimierz Dejunowicz – woźny w banku, ojciec Agnieszki, właściciel pokoju wynajmowanego przez Jacenkę
Aleksander Dzwonkowski – pijaczek Mieloch
Stefan Śródka – Rybicki, strażnik konwoju z kombinatu
Kazimierz Wichniarz – sierżant Walczak
Stanisław Wyszyński – porucznik Kelerman
POKAZ w ramach projektu FILMOWY PŁOCK 3, realizowanego przez Płocką Lokalną Organizację Turystyczną i Samorząd Województwa Mazowieckiego. Partnerem projektu jest POKiS i Kino za Rogiem w Płocku.